Wat eraan voorafging
“Ber! Jij moet maar eens een blog schrijven over permacultuur op Curaçao voor the Hidden Green Movement”, riep Reina met een klein glimlachje kijkend van opzij. Ze weet namelijk als geen ander hoe druk we al zijn met managen, coördineren en fotograferen voor deze campagne. Een ideetje van Eva, onze geweldige tekstschrijver.
Een idee is makkelijk, de uitvoering meestal een uitdaging. Daar zit ik nu voor een wit scherm in gedachten verzonken. Wel even heel wat anders dan vergaderen, timemanagement en erop uit met de camera. Wat is het alweer lang geleden dat ik mijn eerste Permaculture Design Course volgde op Mallorca, denk ik.
Eigenlijk werd toen al het zaadje gelegd voor The Hidden Green Movement. De campagne is er gekomen na verschillende studiereizen over permacultuur, vele kilo’s kennis en een flinke dosis inspiratie. Maar ook dankzij mijn geloof in verandering en de kracht van de beelden die ik maak als fotograaf.
Wat is permacultuur?
De allereerste vraag die ik aan docent Darren Doherty stelde in de Permaculture Design Course (PDC) was: hoe kun je permacultuur in het kort omschrijven? Darren keek mij bedachtzaam aan en zei met zijn Australische accent, heel langzaam, woord voor woord:
“PERMCULTURE are design systems for sustainable living and landscaping based on 3 ethic and 12 principles”.
Daarna volgden er twee intensieve weken van ongeveer veertien uur per dag training in de permacultuur. Na afloop realiseerde ik me waarom hij die zin zo langzaam had uitgesproken: het gaat om heel veel informatie en een breed scala aan onderwerpen.
Al snel kwam ik erachter dat er zoveel definities over permacultuur zijn als dat er ‘permaculturists’ zijn. Bijvoorbeeld:
PERMACULTUUR is een ontwerp van een systeem voor het creëren van duurzame menselijke leefomgeving (habitat). Het zijn systemen die ecologisch gezond zijn en economisch levensvatbaar, die in hun eigen behoeften voorzien en niet exploiteren of vervuilen. Daarom is een permacultuur op lange termijn duurzaam en in staat om op korte termijn aangetaste systemen te regenereren,
PERMACULTUUR (permanente landbouw) is het bewust ontwerpen en in stand houden van landbouwproductieve ecosystemen met de diversiteit, stabiliteit en veerkracht van natuurlijke systemen. Het is de harmonieuze integratie van landschap en mensen, die op duurzame wijze voorziet in hun voedsel, energie, onderdak en andere materiële en immateriële behoeften.
PERMACULTUUR maakt gebruik van de inherente kwaliteiten van planten en dieren in combinatie met de natuurlijke kenmerken van landschappen en structuren om een levensondersteunend systeem voor stad en land te produceren, waarbij zo weinig mogelijk oppervlakte wordt gebruikt.
Dat allemaal, maar het gaat ook over: een levensfilosofie en ‘community building’. En: een tas met hulpmiddelen. Je haalt eruit wat je nodig hebt om de kneepjes van het vak te leren. Dus, tja, wat is permacultuur?
De grondleggers
Na alle kennis die ik opdeed, wist ik een ding zeker: hoe meer ik leer, hoe beter ik besef hoe weinig ik weet. Permacultuur is voor mij één van de oplossingen voor de aanpak van milieuproblemen en het versnelde proces van klimaatverandering. Het gaat verder. Het is een oplossing voor hoe we als mensen met elkaar kunnen leven.
Mijn ontdekkingsreis bracht me naar Trinidad, Cuba, Portugal en nog veel meer plekken. In Australië leerde ik van David Holgren, een van de grondleggers, hoe het idee voor een permacultuur is ontstaan. Daarvoor moeten we terug naar de jaren zeventig.
Holmgren studeert officieel aan de universiteit als hij bij Bill Mollison intrekt die hij als zijn leermeester beschouwt. De twee bestuderen de ecosystemen in de bossen van Tasmanië. Ze zoeken een oplossing voor de intensieve conventionele landbouwmethodes en het de harde wind, droogte en bodemerosie. De twee zijn tot diep in de nacht op zoek naar informatie en doen steeds weer nieuwe ontdekkingen. David schrijft, onder begeleiding van Bill, zijn proefschrift, het latere ‘Permaculture one’.
Drie ethische codes, twaalf principes
De leer van de permacultuur is gebaseerd op drie ethische codes en wordt ondersteund door twaalf principes. Dat leerde ik meteen al tijdens de Permaculture Design Course die ik in Mallorca bijwoonde.
In andere landen deed ik praktijkervaring op. In Trinidad bijvoorbeeld, waar ik zes maanden mocht werken op een boerderij. De uitdaging was om het bedrijf van conventionele landbouw om te vormen naar het systeem van de permacultuur. Ik kreeg de vrijheid om een grote tuinmandala uit te werken.
In zo’n mandala komt alles waar je rekening mee moet houden samen. Dat was nogal wat. Hoe konden we de harde kleigrond, ‘hard pan’, verbeteren? Waar kwam de zon op en waar ging die onder? Welke planten waren waar tegen bestand? Wat groeide waar het beste en wanneer? Welke biologische mest zouden we zelf kunnen maken? Wat was er al beschikbaar? En dan waren er nog de droge periodes met brandgevaar en de heftige overstromingen in de natte periode.
Uitgangspunt was dat in het ontwerp bijna alles eetbaar moest zijn. En natuurlijk de achterliggende filosofie van de permacultuur: de drie ethische codes en de twaalf principes van grondlegger David Holgren
Deze ethische codes en principes zijn verweven in de campagne van The Hidden Green Movement. Want ik ben ervan overtuigd dat ze werken! Dus is onze focus om mensen bewust te maken van het feit dat er boeren zijn op Curaçao die gewassen verbouwen. Die awareness draagt eraan bij dat een consument eerder voor een lokaal product kiest. De kracht ligt uiteindelijk bij de consument!
Kijk maar eens wat het betekent als je we met z’n allen besluiten lokale producten te kopen. Dat is een enorme opsteker voor onze economie, maar het helpt ook om de voorspelde milieuproblemen en klimaatveranderingen te voorkomen en te vertragen. Zo dragen we een belangrijk steentje bij wat betreft de reductie van de uitstoot van CO2.
Met de keuze voor een lokaal product maken we onszelf minder kwetsbaar. De reis van boerderij naar de eettafel is veel korter dan van geïmporteerd voedsel. Daarom gaan er minder vitamines en mineralen verloren tijdens transport en opslag. Waarom zouden we het eigenlijk niet doen? Ik zie alleen maar ‘win, win, win’.
‘Take care of the people, Take Care of the earth, Take care of surplus.’
Ethiek
‘Zorg voor de Mensen’
Dat betekent dat je eerst zorgt voor jezelf en je familie en dan voor je buren, de lokale samenleving en uiteindelijk de wereld. Ook moet je ervoor zorgen dat je je eigen verantwoordelijkheid neemt.
‘Zorg voor de Aarde’
Zorgen voor de aarde is zorgen voor je mensen. Het verminderen van consumptie, verkleint de impact op het milieu. Zorg ervoor dat alle biologische cirkels gesloten zijn. Dit gaat om herstel van het kapitaal van de natuur.
‘Zorg voor Overschot’
Stel grenzen aan consumptie en reproductie, en herverdeel het overschot. (Her-) verdeel je opbrengst en kennis en beperk je consumptie en hergebruik.
Principes
Verder hou ik in mijn ontwerp en leven ook de 5 R – en in gedachten:
1)Refuse – Afval
2) Reduce – Verminderen
3) Reuse – Hergebruik
4) Repaire – Repareren
5) Recyclen
Waar het op neerkomt is Responsibility, be Respectful, build Resilience.
De twaalf principes die de drie ethische codes van de permacultuur ondersteunen, kun je toepassen in de landbouw, maar ook op andere gebieden. Denk aan stadsontwerpen, energieproductie, de economie en sociale systemen. Op basis van deze principes is het mogelijk om duurzame systemen te creëren die in harmonie zijn met de natuur en bijdragen aan het welzijn van de mensen en de planeet.
Bron vermelding : Drawing David Holmgren
Probeer het maar eens! Als je de ethische codes en principes integreert in de aspecten van het leven, gaat er een wereld voor je open. Wat ik heel bijzonder vind, is dat er boeren op het eiland zijn die helemaal volgens de filosofie van de permacultuur leven, zonder dat ze het zelf weten. Manuel en Adriana Costa bijvoorbeeld. Je kunt hun verhaal teruglezen op onze website.
Het is een avontuur, The Hidden Green Movement. Ik heb zo veel mooie kunukeru’s leren kennen op Curaçao. Elke boer heeft zo zijn eigen struggles, maar verder zie je een mix van culturen en technieken. Juist dat maakt Curaçao en het boerenleven zo uniek.
Veel mensen denken dat er op het eiland alleen maar oudere boeren zijn. In het veld hebben we ook heel veel jongeren gezien die groente en fruit telen of dieren hebben. Alweer een reden waarom The Hidden green Movement zo belangrijk is. We laten de consument kennis maken met de lokale boeren en hun producten en werken aan community building.
Via blogs op onze website delen mensen kennis over de Curaçaose landbouw en voeding. Zo ontstaat er meer verbinding in onze gemeenschap. Zo kunnen we groeien naar een beter ,mooier, sterker, groener en zelfstandiger Curacao!
Geweldig!!