Eithel Joubert

Teksto: Eva Breukink
Fotografia: Studiorootz | Berber van Beek

Akinan mi damanan elegante ta bai ku penshun.

Eithel Joubert -

Awor ku e tin un lugá riba tereno di Hofi Cas Cora, a bira tempu pa un enfoke mas komersial pa Joubert Goat Farm. Eithel Joubert (1956) no por imaginá su bida sin su trupa. E ta sòru pa su bestianan méskos ku un mayor kariñoso ta kuida su yunan. E mes no tin mester di mashá. Si e por biba trankil di e ganashi di e lechi i keshi, si e por bishitá su yunan ratu ratu, e ta un hende kontentu.

Joubert ta e úniko kunukero i kriadó di kabritu na Kòrsou ku ta bende keshi di kabritu ku e mes a traha na supermerkadonan i restorantnan. Esei a kuminsá 25 aña pasá na un eskala masha chikí ku 18 kabritu durante un fakansi na Boneiru. Na e momentu ei e mes tabata bibando na Merka ainda. Na 2007 Eithel Joubert a bin Kòrsou bèk i e ta laga su trupa di kabritu bin ku barku for di Boneiru. Esaki no ta nada straño.

Ya pa diferente generashon tin kunukero Joubert. Su bisatawela na Wacawa, su tawela na Piscadera i su tata na Landhuis Noortkant. Eithel ta lanta mei-mei di galiña ku konènchi. Semper tabatin kabritu. Pues ta mas ku klaro ku despues di 37 aña na Kolombia i Merka e ta regresá su bida komo kunukero na su isla natal bèk. Esei no ta bai asínasina. Pero e ta sigui, kabesduru manera e ta.

Ta hòrta su kabritunan, e tin problema ku su salú, pero nada no ta par’é. Su deseo di mas grandi ta ku e por duna personanan ku un hèndikèp, posibilidat pa un tipo di okupashon di nan dia serka dje na su kunuku. Ta pa e motibu ei Joubert ta traha huntu ku Stichting Opvoedingsondersteuning aan Kinderen met een Handicap (S.O.K.H.). E lo preferá pa pone su burderèi di keshi ketu ketu riba pia. Pero pa e paso èkstra ei, e tin mester di poko yudansa anto pa esei poko atenshon i publisidat ta yuda sí. 

Sinku te seis liter di lechi pa un kilo di keshi.

Eithel Joubert -

Kriadó di kabritu te den su higra

“Esakinan ta mi damanan elegante. Nan tin un number, pero algun tin nòmber tambe. Teres, Giraf, Bambi, Mimi. Komo ku mi tabatin hopi molèster di ladronisia kaminda mi tabata, mi a stòp di duna nan nòmber. Aya nan a yega di hòrta 27 di mi kabritunan den un anochi. Ta horibel. Ta mi bestianan. Nan a nanse serka mi i mi ta mira nan krese.”

“Mi konosé mi trupa dórendor. Mi sa esaktamente ken ta e kabes den un grupo. Si e bai kome, sobrá ta sigui di mes. Anto tin e chikitinnan, flaku i ku miedu. Eseinan ta sali ora tur otro a bai. Por ehèmpel un chikitin ku su mama no kier e. El a bebe di manera kompletamente independiente di un bòter. Anto ora nan hòrta un asina, bo ta sinti bo impotente. Bo mester kuminsá kompletamente di nobo. Ta dura mínimo dos aña promé ku un kabritu por produsí lechi. Di e manera ei mi a pèrdè sesenta kabritu den transkurso di algun aña.” 

“Si ta posibel nan ta keda serka mi, tambe ora nan ta muchu bieu pa duna lechi. E ora ei, despues di kisas 14 aña, un dama elegante asina ta bai ku penshun aki mes. Esun di mas bieu a hasi 17 aña. For di 2015 Hofi Cas Cora ta mi kliente di mas fiel. Esaki ta un lugá presioso, tur kos ta bini huntu. Aki mi tin e espasio pa hasi algu realmente bunita di e finka.”

E kunukero i su kabritunan

Eithel Joubert ta biba serka di su 100 kabritunan. Despues di un dia di tabou largu, nèt promé ku solo baha, e ta repartí su trupa den dos kònteiner i e ta sera e porta na kandal. Esei ta dun’é trankilidat. E idea ku su kabritunan tin un lugá sigur pa pasa anochi. Un tiki mas aleu tin un kas di kònteiner. Ei Joubert mes ta drumi. Anto na tempu. Ya komo bida di e kriadó di kabritu ta kuminsá den kareda di 5or di mainta. Ora solo ta saliendo e ta sintá ku un hèmber mei-mei di su pianan i su mannan na e bigui di un tete, ta hala lechi, anto e ta pensa kon su dia lo ta. Mayoria di biaha ta masha hopi kos mester sosodé. Hala lechi, duna kuminda, laga e trupa kome yerba durante un kaminata den Hofi Cas Cora, traha keshi, paketá i etiketá.

Tin un tereno amplio será entre e kònteinernan pa e trupa. Aya nan por kana rònt i nan ta haña nan ko’i kome i bebe. Ei, djis banda di su kas, Joubert por tira bista bon riba su damanan. Kon nan lana ta? Tin un ku ta komportá otro ku normal? Tin un ku ta malu? Pero tambe ta posibel ku e kabritu mester di èkstra kuido, kisas mester kòrta i fèilu su uñanan. Ta un grupo diverso di kabritu ku tin tras di e hèki: yòn i bieu, chikí i grandi, pretu, blanku, òf ku lana di diferente koló. Pero nan tin un kos en komun: nan rasa. Tur Eithel Joubert su kabritunan tin e mésun bísabuela. E primogénito, méskos ku su desendientenan ta un ‘Anglo Nubian’, ta kastamentu di un rasa di Inglatera i un di India. E trupa ta rehubenesé su mes kada aña. Mama kabritu ta dek 150 dia i dos luna promé ku su chikitinnan nanse e no por traha. Un luna largu hinter e produkshon di su lechi ta bai pa su chikitinnan. Anto despues di e tempu ei e lamchinan ta haña lechi di puiru fo’i bòter. Di mes un trupa asina di 100 kabritu ta produsí hopi shushi. Joubert ta bende e mèst akí ku otro kunukero.

Mi konosé kada kabritu di e trupa dórendor. Mi ta mira ora tin algu robes mésora.

Eithel Joubert -

Yerba riku na proteina ta esensial pa produkshon di lechi.

Eithel Joubert -

Yerba bèrdè pa mas lechi

Na 2017 kunukero Joubert a laga un kònteiner yen di bònchi di yerba bini for di Kolombia pa Kòrsou. Un akshon di un biaha so, komo tèst. Ku e yerba kolombiano e produkshon di lechi di su trupa ta keda na nivel. Pasó den e periodo seku kasi no tin yerba bèrdè na e isla. Si algu krese mes, esaki ta seku i maron. Yerba bèrdè sí tin sufisiente proteina i ta esensial pa tene e trupa riba peso i pa tin un produkshon di lechi stanbil sigurá. Den un aña ku hopi áwaseru no tin problema. E ora ei e kabritunan ta gosa un bòl komiendo yerba djusdjus i blachi bèrdè di wabi. Otro agrikultor awor sa unda nan ta haña Joubert Goat Farm, anto regularmente nan ta hiba nan shushi di kurá, manera blachi di e palu di mango, p’e. E kabritunan ta saboriá! Pero Eithel Joubert ke kosechá su propio yerba na un parti di e tereno. Esei ta posibel ku e awa di e shete posnan na Hofi Cas Cora. Kada un di su kabritunan ta duna un promedio di un liter di lechi pa dia. Ménos no ta nesesariamente pió. Pasó un parti di su trupa ta podusí lechi ku un porsentahe di fèt haltu. E ora ei bo por traha mas keshi ku ménos lechi. Pero un kabritu ku ta presta bou di e norma riba tur dos tereno, esta kantidat i prosentahe di fèt, mester bend’é pa otro propósito. Esei ta zona duru. Pero sin sufisiente bon lechi, e produkshon di keshi ta keda atras. Asina simpel ta.

Bon lechi di kabritu, keshi delisioso

Un bon kalidat di lechi ta e base pa keshi ku bon sabor. Pero ku poko lechi di kabritu no ta un-dos-tres bo tin keshi den paki. Tin un proseso kompliká promé ku esei. Kada paso ta pidi atenshon, presishon i eksperiensia. Konstantemente tin riesgo ku algu por bai robes. E enfoke minusioso i paso pa paso imponé, ta pas kompletamente den e karakter trankil i modesto di Eithel Joubert. E tin mester di sinku pa seis liter di lechi pa un kilo di keshi. E lechi di kabritu fresku ta bai den un zim grandi anto e ta wòrdu mesklá ku un kos pa kuaha e lechi. Einan kos ta kuminsá: e parti akí – ku ta kuaha e lechi – mester hasi e lechi mas diki, pero e no por ta ni muchu kayente òf muchu friu.

Si ta posibel nan ta keda serka mi, tambe ora nan ta muchu bieu pa duna lechi. E ora ei, despues di kisas 14 aña, un dama elegante asina ta bai ku penshun aki mes. Esun di mas bieu a hasi 17 aña. For di 2015 Hofi Cas Cora ta mi kliente di mas fiel. Esaki ta un lugá presioso, tur kos ta bini huntu. Aki mi tin e espasio pa hasi algu realmente bunita di e finka.

Older man is walking around a pen with goats holding a white bucket

Den e fase akí kos por bai di tur manera ku e keshi. Mas duru òf mas moli. Rondó, den un ròl òf komo blòki. Ku peper, salu òf otro yerba. Esaki ta obra di man. Aparte di e proseso di pasteurisá, no tin mashin den e proseso. Ta pa e motibu ei por tin diferensia di sabor entre e keshinan. Joubert ta usa salu di Boneiru. E ta pone esaki na e parti pafó na momentu ku e keshi a bira duru, pues en prinsipio ora e ta kla pa uso. E ora ei e salu ta penetrá aden. Si tin mas lechi di loke e tin mester pa su pedidonan, Joubert ta fris e keshinan ku ainda no a bira totalmente duru. E proseso ta para den frizer, pero asina e kuminsá difròst, e ta sigui. Di e manera ei Joubert Goat Farm por garantisá entrega na restorant.

Promé ku un lamchi nanse, e mama no ta traha pa dos luna.

Eithel Joubert -

Puru ku pashon

E keshinan di Joubert Goat Farm ta naturalesa puru. Sin niun klase di agregashon artifisial. Despues di tèst i mehorá pasientemente, den transkurso di añanan, Eithel Joubert a logra forma un surtido ku keshinan duru i moli, anto di diferente sabor. For di rondó i duru, dushi salu pa kushiná kuné, te unu moli i kremoso den un ròl. Temperá i ku basta peper. Ku un produkshon di 40 pa 50 kilo pa siman, tin un base sólido pa e empresa. Joubert ta aspirá pa por produsí 200 kilo di keshi pa luna. E ora ei e por tuma mas hende den servisio. Anto e por krese bira e empresa matris ku e mihó kabritunan na e isla. E ora ei e kunuku mes por produsí i bende yerba. E koperashon ku Hofi Cas Cora ta duna Eithel Joubert e espasio i oportunidat ku e tin mester pa e sigui desaroyá e empresa.

Wak kiko nos di tres kunukero, Eithel Joubert, tin di bisa!

SERA KONOSI KU MAS KUNUKERO